Sách nói và những điều cần biết

sach-noi
12 min read

Trong thời đại 4.0, xu hướng nghe sách nói (audibook) đang ngày càng thịnh hành ở các nước trên thế giới. Sự tiện lợi là một trong những lợi ích tuyệt vời của sách nói. Nhưng sẽ có những mặt hạn chế so với đọc sách giấy hoặc ebook.

Câu hỏi “Nghe sách nói có tốt hơn đọc sách giấy hay không?” được khá nhiều bạn trẻ quan tâm.

Câu trả lời là cả hai đều tốt và có những lợi ích riêng. Bạn nên tận dụng cả hai phương tiện này tùy thuộc vào mục đích và thời gian bạn có.

1. Nên nghe sách và đọc sách khi nào?

Nghe-sach-va-doc-sach-khi-nao

1.1. Nghe sách nói lúc nào

Thời đại ngày nay, chúng ta luôn bận rộn với công việc và hiếm khi có thời gian rãnh để đọc sách. Sách nói sẽ lấp đầy những khoảng thời gian tưởng chừng như vô ích của bạn.

Vì khi nghe sách không dễ dàng để tua lại những thông tin đã qua. Sẽ có lúc bạn bỏ lỡ những kiến thức quan trọng. Chỉ nên nghe sách nếu nhu cầu của bạn là:

  • Muốn nghe một bản tóm tắt nhanh về cuốn sách bạn định mua để đưa ra quyết định.
  • Tiếp thu thêm kiến thức những lĩnh vực không yêu cầu kỹ thuật tính toán.
  • Nghe tiểu thuyết hoặc truyện ngắn để giải trí.
  • Thư giãn tâm hồn để không cảm thấy phí thời gian khi đang chờ đợi, dọn nhà, di chuyển bằng xe khách, máy bay,…
  • Cho con trẻ nghe sách nói để cải thiện ngôn ngữ.

1.2. Nên đọc sách khi nào

Lợi ích của việc đọc sách là không thể chối cãi. Hãy tận dụng thời gian đọc sách nếu bạn muốn:

  • Trau dồi kiến thức để cải thiện chuyên môn.
  • Hiểu rõ 100% quyển sách để có thể áp dụng tốt nhất.
  • Nhu cầu cần sử dụng kiến thức trong sách lặp lại (liên quan đến kỹ thuật). Ví dụ như sách về toán học, vật lý, tiếng Anh,…

2. Lợi ích của sách nói

Loi-ich-cua-sach-noi

2.1. Trải nghiệm tốt khi nghe

Hồi nhỏ chắc hẳn có lúc bạn sẽ bị cuốn hút vào một câu chuyện kể nào đó từ ba mẹ hay người thân. Khi nghe những thông tin thú vị, trong đầu bạn sẽ liên tưởng ra những hình ảnh sống động mà không bị mỏi mắt như khi đọc.

Trong Psychology Today, tiểu thuyết gia Sarah Rayner gợi ý “âm thanh là một trong những hình thức truyền thông thân thiết nhất – người nghe làm việc cùng với người kể chuyện và tác giả để tạo ra những bức tranh tinh thần về các tình huống và nhân vật”.

Hãy nghe sách nói về một cuốn tiểu thuyết hay truyện ngắn để thư giãn, giết thời gian rãnh, hay giúp con trẻ dễ chìm vào giấc ngủ.

2.2. Cải thiện khả năng phát âm và độ trôi chảy

Điều này đặc biệt hữu ích nếu bạn nghe sách nói để học tiếng Anh, hoặc giúp con trẻ phát triển ngôn ngữ.

Đa số giọng đọc sách nói nghe rất hay và trôi chảy, không bị vấp hay sai sót về phát âm.

Khi lắng nghe người kể (có thể là AI), bạn nhận thức được cách phát âm các từ khác nhau. Và cảm nhận được tốc độ đọc, ngắt giọng, trọng âm và ngữ điệu. Đây là những điều khá quan trọng giúp bạn thông thạo một ngôn ngữ nào đó.

2.3. Quản lý thời gian tốt hơn

Nghe sách nói rất tiện lợi và có thể làm ở bất cứ đâu bất cứ khi nào. Bạn hãy cân nhắc nghe sách nói khi đang làm các tác vụ không yêu cầu sự tập trung cao (như quét nhà, rửa chén, tập gym, đi dạo,…)

Nếu bạn đang đi xe khách, máy bay, ngồi chờ người quen,… hãy tận dụng để nghe sách nói, tránh được sự lãng phí thời gian mà còn tiếp thu thêm kiến thức nữa.

2.4. Tăng cường sức khỏe tinh thần

Cũng như đọc sách, nghe sách nói cũng có thể làm giảm căng thẳng và làm dịu tâm trí của chúng ta. Trong một tâm thế thư giãn, không cần cầm sách hay xem màn hình, hãy thưởng thức những âm thanh được rót vào tai bạn.

Nhiều người nghe sách để dễ ngủ vào ban đêm. Ánh sáng xanh từ điện thoại hay máy tính đều không tốt và dễ gây rối loạn giấc ngủ. Thay vì lướt mạng xã hội, bạn nên nghe một bản nhạc hoặc một quyển sách trước khi đi ngủ.

Những lợi ích tinh thần còn tác dụng lớn đến người cao tuổi. Theo nghiên cứu này, nghe sách nói có thể cải thiện các triệu chứng trầm cảm, lo lắng, ám ảnh cưỡng chế và nhiều bệnh khác ở người lớn tuổi.

2.5. Cải thiện tư duy và sự tập trung

Không giống như sách giấy, nếu bạn bỏ lỡ một chi tiết thì khá khó khăn để quay lại và nghe. Vì vậy nghe sách nói yêu cầu một sự tập trung nhất định. Điều này theo thời gian sẽ cải thiện đáng kể khả năng chú ý của bạn.

Lưu ý: nhiều người nghe sách nói khi đang lái xe, điều này khá nguy hiểm. Đa số mọi người không thể làm tốt 2 việc cùng một lúc, khi lái xe hãy chỉ tập trung vào con đường.

Một lợi ích khác đó là cải thiện tư duy của bạn. Khi nghe chúng ta phải xử lý nhiều luồng thông tin, có khi chưa hiểu điều này thì đã nghe tới điều khác. Những điều này sẽ giúp bộ não bạn phán đoán và phân tích ngày càng tốt hơn.

3. Mẹo nghe sách nói hiệu quả

sach-noi

Sau một thời gian dài nghe sách và đọc sách, mình rút ra được vài kinh nghiệm giúp việc nghe sách nói tốt hơn:

  • Điều chỉnh tốc độ đọc: đa số các nền tảng cho phép bạn chỉnh tốc độ nói phù hợp với bản thân.
  • Quyết định loại sách trước khi nghe: một số sách có âm thanh tốt hơn những sách khác. Nếu không phù hợp hãy cân nhắc chuyển đổi.
  • Nên nghe sách nói khi đang làm những việc không yêu cầu tập trung tâm trí cao.
  • Sau khi nghe một đoạn hoặc một chương, hãy tự tóm tắt lại theo ý bạn. Ban đầu có vẻ khó khăn nhưng hãy rèn luyện để đạt được lợi ích.
  • Nên chọn loại sách ngắn nếu mới bắt đầu nghe. Cá nhân mình thường chọn sách dưới 10 tiếng, để tránh việc quên hết những chương trước.

4. Những nguồn nghe sách nói miễn phí

Đa số những nguồn nghe sách nói miễn phí thường không có bản quyền. Nếu bạn có khả năng tài chính và muốn ủng hộ tác giả thì nên nghe từ các kênh có bản quyền như Fonos, Waka 4.0, Voiz FM,… tham khảo qua bài viết này. Tất nhiên khi trả tiền thì bạn sẽ nhận được chất lượng tương xứng, cũng như ứng dụng phù hợp cho điện thoại.

Sau đây là những trang web nghe sách nói miễn phí bạn nên tham khảo:

4.1. Trang tiếng Việt

    • Sachnoi.com.vn : nhiều tựa sách nói hay có chọn lọc đều có mặt trên đây.
    • Sachnoi.cc
    • Sachnoi.me: có khá nhiều sách thuộc các thể loại. Bạn cần đăng ký mới có thể nghe được.
    • Youtube: một cái tên quen thuộc với mọi người. Ngoài các video bạn cũng có thể tìm những tựa sách nói nổi tiếng ở đây.

4.2. Trang tiếng Anh

Vì thuộc phạm vi quốc tế, nên các trang này bị kiểm soát bản quyền khá gắt gao. Nội dung sẽ không có những tựa sách nổi tiếng, mà đa phần về tài liệu học tập, truyện, tiểu thuyết…

  • LibriVox: là một kho sách nói khổng lồ được đóng góp từ các tình nguyện viên trên toàn thế giới. Các thể loại bao gồm tiểu thuyết, truyện ngắn, thơ, lịch sử. Trên đây chỉ có các tác phẩm mà không có quyền sở hữu trí tuệ được áp dụng. Vì vậy những tựa sách nổi tiếng sẽ không có trong đây.
  • Openculture.com: cung cấp chủ yếu các tài liệu về học tập, khóa học, audiobook và có cả phim. Tất cả đều miễn phí bạn có thể tải về.
  • Storynory: trang này phù hợp để bạn cho con em luyện nghe tiếng Anh vì trình độ chỉ yêu cầu cơ bản. Chủ đề về các câu chuyện giáo dục, truyện, cổ tích…
  • Lit2Go: phù hợp để học tiếng Anh. Thể loại về hài kịch, truyện ngắn, thơ.

5. Kết luận về sách nói

Cả hai phương pháp đọc sách và nghe sách đều đem lại nhiều lợi ích to lớn cho bạn.

Hãy tận dụng cả hai cách này tùy theo mục đích và thời gian mà bạn có.

 

Tham khảo: Bookriot, Gladreaders

Bình luận

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *